Chopstick nasıl kullanılmaz?

Bu ne yaa!!, resim: Umotopia

Her kültürde bu böyle kullanılır, yok hayır, şu şöyle yapılmalıdır diye mutlaka tartışılır… Japonya ile ilgili birçok konuda böyle muhabetler var, çünkü burasının geleneklerin, örf ve adetlerin görünür olduğu ve ağır bastığı bir yönü var. Bugün chopstickler (hashi olarak ta bilinir, japoncada  おはし daha basitçe はし ) hakkında bir yazı eklemek istedim. Bu yazı sadece chopstickleri doğru kullanma şeklini anlatmak için değil, biraz daha nasıl kullanıldığında ne anlamlara geldiğinin düşünülmesiyle ilgili.

1) Cenaze ve ölüleri anma gelenekleri

Pilavın üstüne diklemesine batırmak, Japonca Tate bashi (立て箸) / Hotoke bashi (仏箸) diye tanımlanır.

Chopctick nasıl kullanılmaz, resim: Quest for Japan

Bence çok tehditkar bir görüntü yaratan bu hareket,  meğer insanların vefat etmiş yakınlarını/atalarını anarken evlerdeki özel köşede onlara sunulan pilava yapılırmış.

ölü anma geleneklerinde chopstick kullanımı, resim: Aicikadane

Yine aynı şekilde chopstickleri çapraz olarak tabağın üstüne konması da insanlara cenaze ve ölü anma geleneklerini hatırlatırmış.. Birbirinden farklı iki chopstick’i de birlikte tutup kullanmak yine cenaze ile ilgili çağrışım yaparmış.

choptickli yemek fotoğrafı, resim: fluentu

Bir kişinin chopstickten diğer kişinin chopstiğine yemek uzatıp alması aynı şekilde ölüleri anmak için yapılan rituellerden birini anımsatır. Geleneklere göre ölünün yakınlarından biri mevlid sırasında diğerine chopstickle yanmış kemikleri uzatır ve diğer kişi bunları alır. Ayrıca aynı parçayı iki kişinin chopstickleriyle tutması, yine mevlid ile alakalı olduğu için uğursuz olarak görülür.

chopstick sofra adabı, resim: Mimzilla

2) Amacının dışında kullanmak

Burda pek bir söze gerek yok.

Saç Modeli yapmak için kullanılan tahta çubuklar chopstick değilmiş, onun yerine toka için kullanılan başka tahta çubuklar var.

Kanzashi, saça takılan çubuk toka, resim: Artisans Japan

3) Sofrada kibarlık

Son olarak çok ayrıntıya girmeden; chopsticklerin ucunu yalamamak veya ısırmamak, chopstick tutulan elde aynı anda kasenin tutulmaması, ucundan sos damlata damlata kullanmamak , çorbanın içini karıştırıp bir şeyler aramamak veya şiş gibi yemeğe saplamamak falan gibi nasiyatlar verenler var. Tabi bu sonuncu madde esasında  kibar şekilde yemek yenmesi için söylenen şeyler. Bence bazı insanların sallamadığı durumlar oluyordur.

chopstick sofra adabı nedir?, resim: Omotopia